Praca w tzw. szczególnych warunkach może spowodować, że pracownik wówczas będzie szybciej mógł ubiegać się o prawo do uzyskania świadczenia emerytalnego.
Szczególne warunki wymienione zostały w ustawie o emeryturach i rentach oraz w ustawie o emeryturach pomostowych i oznaczają wykonywanie obowiązków zawodowych w warunkach szczególnie obciążających pod względem psychofizycznym człowieka.

Uprawnienia emerytalne nabywa się po ukończeniu wieku emerytalnego, który w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Konieczne jest dla pracownika posiadanie także odpowiedniej liczby wypracowanych lat składkowych. Możliwe jest przejście na emeryturę wcześniej niż ustawowo, jeżeli spełnione zostały określone warunki.
Wcześniejszą emeryturę otrzyma więc osoba, która:

• dla osób urodzonych w latach 1949-1968
• dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 roku

Za szczególne warunki pracy uznać należy pracę o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizyczne, czyli czynnikami może być niska temperatura, ciężka praca pod względem fizycznym, warunki podwyższonego ciśnienia atmosferycznego lub obciążenie statyczne.